Türkiye’nin farklı bölgelerinde bulunan, tarihi ve manevi ehemmiyetiyle bilinip, ziyaret edilen bu şık ve mütevazı konutlarda hâlâ Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ten izler var. İşte Atatürk’ün meskenleri…
Atatürk Konutu Müzesi – SELANİK
Mustafa Kemal, 1881 yılında bu konutta dünyaya geldi. Selanik’teki bu müze-evi yılda 50 binden fazla şahıs ziyaret ediyor. Konutun en ilgi çeken noktası, Mustafa Kemal’in babası Ali İstek Efendi tarafından dikildiği söylenen, bahçesindeki nar ağacı.
Bigalı Atatürk Meskeni Müzesi – Çanakkale
Çanakkale’ye bağlı Çamyayla Köyü’nde bulunan konut, 19 Nisan-25 Nisan 1915 tarihleri ortasında Yarbay Mustafa Kemal’in kumandanı olduğu 19. Tümen’e mesken sahipliği yapmıştır. Meskenin üst kattaki salonuna, sağdaki Atatürk’ün odasına, ortadaki Atatürk’ün çalışma odasına, soldaki Atatürk’ün yaverlerine ayrılmış odaya olmak üzere üç adet kapı açılır.
Atatürk Konutu Müzesi – İzmir
Atatürk, 12 Şubat 1923’te düzenlenen İzmir İktisat Kongresi için kente geldiğinde bu konutta birinci sefer kalmış ve çalışmalarını burada sürdürmüştür. Atatürk, 1930-1934 yılları ortasında da İzmir’e geldiği beş seferde burada konaklamıştır. Atatürk’ün vefatıyla birlikte kız kardeşi Makbule Baysan’a verilen mesken, 25 Eylül 1940 tarihinde, İzmir Belediyesi tarafından müze yapılmak üzere kamulaştırılmış, 11 Eylül 1941’de ise ”Atatürk Meskeni Müzesi” olarak ziyarete açılmıştır.
Atatürk Konutu Etnografya Müzesi – Denizli
Mustafa Kemal, 19. yüzyıl sonlarında sakız tipi olarak inşa edilen binada, 4 Şubat 1931’de Denizli’ye gelişinde konaklamıştır. Daha sonraları Verem Savaş Dispanseri olarak hizmet veren bina, 1 Şubat 1984 yılında müze olarak açılmıştır.
Zafer Müzesi – Afyon
Belediye binası olarak hizmete başlayan Zafer Müzesi, Afyon’un düşman işgalinden kurtuluşunun akabinde Batı cephesi karârgah binası olarak kullanılmıştır. Başkomutan Meydan Muharabesi burada planlandığından, müzenin tarihi değeri olduça büyüktür.
Atatürk Meskeni Müzesi – Erzurum
Mustafa Kemal Paşa, 9 Temmuz 1919’da kongre için Erzurum’a geldiğinde Hüsen Rauf Beyefendi ve arkadaşlarıyla birlikte bu meskene yerleşmiştir. Konut, Atatürk ve arkadaşlarını 29 Ağustos 1919 tarihine kadar, Erzurum Kongresi çalışmaları sürdürülürken ağırlamıştır. Bu sebeple meskenin tarihi pahası epey büyüktür.
Atatürk Köşkü – Trabzon
Trabzon’un Soğuksu semtinde bulunan köşk, çam ormanları içinde yer alır ve Kostantin Kabayanidis tarafından 1890’da yazlık olarak yaptırılmıştır. Mustafa Kemal, 1934-1937 yılları ortasındaki Trabzon ziyaretlerinde bu köşkte konaklamıştır.
Atatürk Konutu Müzesi – Diyarbakır
Diyarbakır’a bağlı Silvan ilçesinde, ırmak kenarında yer alan bu mesken Hatip Bey’e aittir. Mustafa Kemal, 1916 yılında Kolordu Kumandanı olarak Silvan’a atandığında altı ay boyunca burada konaklamıştır. Mustafa Kemal, burada konakladığı müddette Bitlis ve Muş’u düşman işgalinden kurtarmış, Ruslar’ın Diyarbakır’a ilerlemisini durdurmuştur: Kendisine ”Altın Kılıçlı İmtiyaz Madalyası” takdim edilmiştir.
Atatürk Meskeni Müzesi – Adana
19. yüzyılda inşa edilen bina, Adana’nın Seyhan ilçesinde bulunur. Mustafa Kemal, 15 Mart 1923’te eşiyle birlikte geldiği Adana ziyaretinde, burada konaklamıştır. Asıl ismi ”Suphi Paşa Evi” olan bina, 1981 yılında ”Atatürk Konutu Müzesi” olarak hizmete açılmıştır. Her yıl 15 Mart’ta Mustafa Kemal’in Adana’ya gelişinin resmi merasimi burada düzenlenir.