Dünya genelindeki enflasyonist baskılar ve şahin para siyasetleri tahvil piyasalarında satış baskısının derinleşmesine sebep olurken, ABD’de tahvil faizleri 12 haftadır yükselmeye devam ediyor.
Buna nazaran, ABD’nin 10 ve 5 yıllık tahvil faizi 2007’den bu yana görülen en yüksek düzeyleri test ederken, makroekonomik bilgilerde resesyon endişelerini destekleyen işaretler çoğalıyor.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ile 3 aylık hazine bonosunun getirisi ortasındaki fark geçen hafta yaklaşık 20 baz puan azalarak 23 baz puana inerken, 3 aylık hazine bonosunun getirisinin 10 yıllık tahvil faizinin üzerine çıkması halinde ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yaptığı çalışmalara nazaran ülke ekonomisinin 6 ila 18 ay ortasında resesyona girebileceği varsayım ediliyor.
Ülkede konut piyasasına ait datalar yavaşlamanın belirginleştiğine işaret ederken, yüzde 6,94’e yükselen 30 yıllık mortgage (konut kredisi) faizleri son 20 yılın tepesinde.
PARA PİYASALARINDAKİ FİYATLAMALARDA GÜÇ KAYBI
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ABD Merkez Bankası’nın (Fed) gelecek ayki toplantıda 75 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılırken, bankanın aralık ayında da 75 baz puan faiz artıracağına ait beklentiler artan resesyon tasası sonrası güç kaybetti.
Hafta başında Fed’in yüzde 75 ihtimalle Aralık’ta da 75 baz puan faiz artıracağı fiyatlanırken, dün San Francisco Fed Lideri Mary Daly’nin açıklamaları sonrası bu ihtimal yüzde 50’ye geriledi.
Daly, dünkü konuşmasında Fed’in faiz oranlarını çok keskin bir formda artırarak ekonomiyi “zorunlu olmayan bir gerilemeye” sokmaktan kaçınması gerektiğini ve faiz artışlarının suratını yavaşlatmaktan bahsetmeye başlamanın vaktinin geldiğini belirtti.
Öte yandan, ABD medyasında Fed’in gelecek ayki toplantıdan sonra faiz artırım suratına ait değerlendirmelerde bulunacağına ait haber akışı da beklentilerdeki değişimde tesirli oldu.
Brent petrolün varil fiyatı bu hafta yüzde 1 kıymet kazanarak 91,6 dolara çıkarken, altının ons fiyatı da Fed’in ultra şahin siyasetlerine son verebileceği ihtimaliyle yükselerek haftayı yüzde 0,9 artışla 1.658 dolardan tamamladı.
ABD’DE BİLANÇO DÖNEMİ BAŞLADI
ABD’de hisse piyasaları bu hafta hem beklentilerden güzel gelen şirket karlılıkları, hem de Fed’in ultra şahin para siyasetinde sona yaklaşıldığına ait beklentilerle alış yüklü bir seyir izlerken, gelecek hafta ağırlaşacak şirket bilançolarındaki sonuçlar ile birlikte başta perşembe günkü büyüme bilgileri olmak üzere makroekonomik bilgilerin piyasaların tarafı üzerinde tesirli olması bekleniyor.
ABD’de hafta boyunca şirketlerin 3’üncü çeyrek şirket finansal sonuçları takip edilmeye devam edilirken, bilançolarını açıklayan bankaların karlılıklarının gerilemesine rağmen piyasa beklentilerini aşması sonrası risk iştahının güçlendiği görüldü.
Elektrikliaraba üreticisi Tesla’nın geliri bu yılın üçüncü çeyreğinde 21,5 milyar dolara yükselmesine karşın piyasa beklentilerinin gerisinde kaldı. Global internet televizyon ağı Netflix’in abone sayısı, bu yılın birinci iki çeyreğinde yaşanan kayıpların akabinde üçüncü çeyrekte 2,41 milyon artış gösterdi.
Öte yandan, Fed’in, Amerikan ekonomisindeki mevcut duruma ait değerlendirmelerin yer aldığı “Bej Kitap” raporunun ekim sayısında ABD’li şirketlerin zayıflayan talebe ait artan kaygılarla ekonomik görünüm konusunda daha karamsar hale geldiği bildirildi.
Ülkede açıklanan makroekonomik datalara nazaran, sanayi üretimi, eylülde aylık bazda yüzde 0,4 artarak piyasa beklentilerinin üzerinde yükseliş kaydetti.
New York Fed imalat endeksi ise ekimde eksi 9,1 pahasına gerileyerek kesimde piyasa beklentilerinin üzerinde daralma olduğuna işaret etti.
ABD’de ikinci el konut satışları, artan mortgage (konut kredisi) faiz oranları ve yüksek konut fiyatlarının tesiriyle, eylülde aylık yüzde 1,5 azalarak düşüşünü 8’inci aya taşıdı.
Bu gelişmelerle New York borsasında S&P 500 endeksi haftalık yüzde 4,74, Nasdaq endeksi yüzde 5,22 ve Dow Jones endeksi yüzde 4,89 yükseldi.
24 Ekim ile başlayan haftanın bilgi takviminde, pazartesi Chicago ulusal aktivite endeksi ile imalat sanayi ve hizmet dalı Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI, salı tüketici itimat endeksi ve Richmond Fed sanayi endeksi, çarşamba toptan stoklar ve yeni konut satışları, perşembe sağlam mal siparişleri ile cuma şahıssel gelirler, şahıssel harcamalar, bekleyen konut satışları ve Michigan tüketici inanç endeksi bilgileri takip edilecek.
AVRUPA’DA GÖZLER ECB’YE ÇEVRİLDİ
Avrupa’da devam eden güç tedarik külfetlerine İngiltere’deki siyasi belirsizlik eklense de hisse piyasaları haftayı yükselişle tamamlarken, gelecek hafta gözler perşembe günkü Avrupa Merkez Bankası’nın faiz kararı (ECB) ve ECB Lideri Christine Lagarde’ın konuşması başta olmak üzere ağır data gündemine çevrildi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB’nin faizleri 75 baz puan artıracağı öngörülürken, Lagarde’ın toplantı sonrası yapacağı konuşmada vereceği iletiler varlık fiyatları açısından ehemmiyet taşıyor.
Hafta içinde İngiltere Başbakanı Liz Truss’ın istifa etmesinin akabinde siyasi gelişmeler gündemin odağına yerleşti. Ülkede, iktidardaki Muhafazakar Parti’de tekrar başlayacak liderlik yarışı kapsamında eski Başbakan Boris Johnson ve eski Maliye Bakanı Rishi Sunak’ın adaylar ortasında yer alması bekleniyor.
İngiliz tahvil piyasalarında yaşanan dalgalanma da geçen hafta prestijiyle durulurken, İngiltere Merkez Bankası (BoE), kasım ayı başından itibaren 80 milyar sterlinlik İngiliz devlet tahvilinin satışına başlamasına karar verildiğini bildirdi.
Jeopolitik risklerin de gündemden düşmediği bölgede, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, Ukrayna’daki savaşta kullanması için Rusya’ya insansız hava aracı gönderdiği gerekçesiyle İran’a yaptırım kararı aldı.
Öte yandan perşembe günü toplanan AB üyesi ülkelerin başkanları, doğal gaza tavan fiyat uygulanması konusunda muahede sağlayamadı.
Bölgede açıklanan makroekonomik bilgilere nazaran, İngiltere’de enflasyon, güç ve besin fiyatları öncülüğünde yükselişini sürdürerek eylülde yıllık yüzde 10,1 ile son 40 yılın doruğuna ulaştı. Avro Bölgesi’nde ise ağustos ayında yüzde 9,1 olan enflasyon eylülde yüzde 9,9 ile rekor kırdı. Kelam konusu dataya ait öncü sayılar ve piyasa beklentileri yüzde 10’a işaret ediyordu.
Bu hafta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,62, Almanya’da DAX endeksi yüzde 2,36, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,74 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 3,04 yükseldi.
Gelecek hafta pazartesi bölge genelinde imalat sanayi ve hizmet dalı PMI, Almanya’da salı Ifo iş ortamı inanç endeksi ile cuma büyüme ve Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Avro Bölgesi’nde tüketici itimat endeksi dataları takip edilecek.
ASYA’DA BOJ’UN PARA SİYASETİ KARARLARI BEKLENİYOR
Asya borsalarında bu hafta satış yüklü bir seyir izlenirken, gelecek hafta gözler cuma günkü Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) para siyaseti kararlarına çevrildi.
BoJ’un haftaya yapılacak toplantıda faiz oranlarını değiştirmesi beklenmezken, Japonya’da eylülde yıllık bazda yüzde 3 ile 8 yılın tepesine çıkan enflasyonun akabinde dolar/yen paritesi Ağustos 1990’dan bu yana birinci defa 150 ruhsal eşiğinin üzerine çıkarak 151,9’u test etti.
Artan fiyat baskıları ve yendeki kıymet kayıplarının hızlanması ile BoJ’un güvercin duruşunda ince bir ayar yapabileceğine dair tartışmalar gündemde kalırken, dün BoJ’un kura müdahalesiyle birlikte dolar yen paritesi haftayı yüzde 0,9 azalışla 147,3’ten tamamladı.
Japonya’nın 10 yıllık tahvil faizinin yüzde 0,25’lik tolerans üst sonunu aşmasının akabinde BoJ takvim dışı tahvil alımı açıkladı.
Çin’de, Çin Ulusal İstatistik Ofisi, hafta içinde açıklanması beklenen ve ortalarında 3. çeyrek büyümenin de bulunduğu birtakım ekonomik dataların yayınlanmasını bir münasebet göstermeden erteledi. Kelam konusu durum Çin iktisadına ait soru işaretlerini beraberinde getirirken, ABD’nin Çin’e karşı yapay zeka ve kuantum teknolojilerini kapsayan yeni kısıtlamalar planladığı haberleri de risk iştahının azalmasında tesirli oldu.
Bölgede açıklanan öbür makroekonomik bilgilere nazaran, Japonya’da temmuzda yüzde 2,7 yükselen sanayi üretimi ağustosta yüzde 3,4 artış kaydetti. Çin Merkez Bankası da bir yıl vadeli Orta Vadeli Kredi Kolaylığı faiz oranını değiştirmedi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,08, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,74ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,27 gerilerken, Güney Kore’de Kospi endeksi haftayı evvelki kapanışa paralel tamamladı.
24 Ekim ile başlayan haftanın data takviminde perşembe Çin’de sanayi karlılıkları, cuma Japonya’da işsizlik ve Tokyo TÜFE bilgileri takip edilecek.
YURT İÇİNDE BIST 100 ENDEKSİ REKOR KIRMAYA DEVAM EDİYOR
Yurt içinde bu hafta da Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftalık bazda rekor kapanış gerçekleştirirken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) hafta içinde siyaset faizini 150 baz puan indirerek yüzde 10,50’ye düşürdü.
TCMB’den faiz oranlarına ait yapılan duyuruda, “Kurul, takip eden toplantıda da emsal bir adım atıldıktan sonra faiz indirim döngüsünün sona erdirilmesini gündeme almıştır” sözlerine yer verildi.
BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 8,48 yararla 3.934,63 puandan tamamlayarak tüm vakitlerin en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.
Dolar/TL haftalık bazda yatay bir seyir izlerken, haftayı bir evvelki haftalık kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 18,5956’dan tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 3.950 ve 4.000 düzeylerinin direnç, 3.900 ve 3.880 puanın dayanak olarak takip edileceğini kaydetti.
Gelecek hafta yurt içinde salı gerçek kesim itimat endeksi ve kapasite kullanımı, perşembe dış ticaret istikrarı ve ekonomik inanç endeksi ile TCMB’nin Enflasyon Raporu takip edilecek. Cuma günü, 29 Ekim Cumartesi Cumhuriyet Bayramı nedeniyle Borsa İstanbul’da yarım gün süreç gerçekleştirilecek.